Co należy wiedzieć o resursie?
Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego (UTB) wymaga zachowania najwyższych standardów bezpieczeństwa. Sprzęt tego typu jest więc z reguły objęty nadzorem Urzędu Dozoru Technicznego (UDT), a istniejące regulacje ściśle określają dopuszczalne sposoby jego użytkowania, częstotliwość przeprowadzania kontroli stanu technicznego i wskazują na niezbędne uprawnienia potrzebne do ich obsługi, naprawy lub modernizacji. Jednym z zastrzeżeń dotyczących możliwości wykorzystania wszelkiego typu dźwignic takich jak np. żurawie samochodowe HDS, wózki widłowe i windy towarowe jest konieczność zwracania uwagi na ich resurs. Przekonajmy się, co kryje się za tym pojęciem i jakie jest jego przełożenie na sposób użytkowania UTB.
Resurs – co to takiego?
Urządzenia mechaniczne są projektowane tak, by działały zgodnie ze swoim przeznaczeniem przynajmniej przez założony przez konstruktora okres. Choć nie gwarantuje to całkowitej bezawaryjności, to pozwala na zminimalizowanie ryzyka, że podstawowe elementy odmówią posłuszeństwa ze względu na swoje zużycie wcześniej, niż wynika to z przeprowadzonych obliczeń. Przewidywana żywotność najważniejszych podzespołów urządzeń transportu bliskiego, które wpływają na możliwości jego bezpiecznej eksploatacji, są określane mianem resursu. Składa się na niego jasno określona miara intensywności obciążenia i dopuszczalnej długości pracy urządzenia. Po wyczerpaniu dostępnego limitu zgodnie z przepisami sprzęt musi zostać poddany szczegółowej kontroli, a resurs może zostać przedłużony, jeżeli wypadnie ona pomyślnie.
Kto określa resurs?
W przypadku urządzeń, które są wytwarzane obecnie, resurs jest wyznaczany przez producenta. Jeżeli urządzenie zostało wyprodukowane bez podania odpowiedniej informacji lub nie ma możliwości odtworzenia jego dokumentacji resurs może zostać ustalony na podstawie obowiązujących norm, które podają właściwą metodę określenia stopnia zużycia poszczególnych elementów w zależności od ich funkcji oraz obciążenia wykonywanymi zadaniami. W efekcie dla konkretnej maszyny ustala się dostępny zasób cykli roboczych czy godzin pracy i określa, w jakiej mierze został on „zużyty” podczas dotychczasowego użytkowania.